I etap

Podobnie jak na gruncie aktualnie obowiązujących przepisów, celem zainicjowania PZU Dłużnik zobowiązany jest do zawarcia umowy o sprawowanie nadzoru nad przebiegiem postępowania z doradcą restrukturyzacyjnym, który będzie pełnić funkcję nadzorcy układu. Dłużnik wskazuje dzień układowy, nie wcześniej niż trzy miesiące i nie później niż dzień przed złożeniem wniosku o zatwierdzenie układu.

Istotnym novum wprowadzonym przez ustawodawcę jest obowiązek nadzorcy układu założenia i prowadzenia akt w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe po ustaleniu dnia układowego.

II etap

Jednym z założeń Ustawy jest przyznanie nadzorcy układu możliwości dokonania obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego w Krajowym Rejestrze Zadłużonych, co pozbawia dłużnika prawa do swobodnego decydowania o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego. Nie jest to warunek konieczny do prowadzenia PZU, albowiem w dalszym ciągu Prawo Restrukturyzacyjne umożliwia zawarcie układu i złożenie wniosku o zatwierdzenie układu do sądu restrukturyzacyjnego bez konieczności publikacji obwieszczenia, jednakże pozbawia to dłużnika ochrony przed wierzycielami jaką przewiduje Ustawa.

Obwieszczenie o ustaleniu dnia układowego będzie mogło nastąpić dopiero po sporządzeniu przez nadzorcę układu spisu wierzytelności, spisu wierzytelności spornych oraz wstępnego planu restrukturyzacyjnego. Tym samym, ustawodawca zdecydował się odejść od wymogu opracowania propozycji układowych przed złożeniem wniosku o publikację obwieszczenia, który obowiązuje w UPR. Publikacja obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego nie jest warunkiem koniecznym do prowadzenia PZU, albowiem w dalszym ciągu Prawo Restrukturyzacyjne umożliwia zawarcie układu w PZU

Warto zwrócić uwagę na to, że:

W odróżnieniu od UPR, w PZU nie ma formalnego otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego. Niweluje to pojawiające się problemy praktyczne wynikające z różnicy pomiędzy dniem układowym, a dniem publikacji w Monitorze Sądowym i Gospodarczym obwieszczenia o otwarciu uproszczonego postępowania o zatwierdzenie układu, stanowiącego dzień formalnego otwarcia postępowania.

III etap

Kolejnym etapem postępowania jest zbieranie głosów wierzycieli przez nadzorcę układu. Wierzyciele oddają głos za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, w którym nadzorca układu zamieszcza kartę do głosowania. Nadzorca układu może również zwołać zgromadzenie wierzycieli, w celu głosowania nad układem. Po stwierdzeniu przyjęciu układu przez nadzorcę układu dłużnik zobligowany jest do złożenia wniosku o zatwierdzenie układu. Jedyną ingerencją sądu restrukturyzacyjnego w toku postępowania o zatwierdzenie układu jest konieczność rozpatrzenia przez sąd wniosku o zatwierdzenie układu i wydanie postanowienie o zatwierdzenie układu bądź o odmowie jego zatwierdzenia.

Kiedy dokonanie obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego przez nadzorcę układu jest niedopuszczalne?

Dokonanie obwieszczenia jest niedopuszczalne, jeżeli w ciągu ostatnich dziesięciu lat dłużnik prowadził PZU, w którym dokonano obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego, albo w ciągu ostatnich dziesięciu lat umorzono postępowanie restrukturyzacyjnego prowadzone wobec dłużnika, z wyjątkiem sytuacji, gdy umorzenie postępowania restrukturyzacyjnego nastąpiło za zgodą wierzycieli. W tej sytuacji nadzorca układu odmawia dokonania obwieszczenia. Na odmowę dokonania obwieszczenia dłużnikowi przysługuje skarga do sądu restrukturyzacyjnego.

Czy i kiedy sąd może uchylić skutki dokonanego obwieszczenia?

Na wniosek wierzyciela, dłużnika lub nadzorcy układu sąd może uchylić skutki dokonanego obwieszczenia, jeżeli prowadzą do pokrzywdzenia wierzycieli, a także gdy dokonanie obwieszczenia było niedopuszczalne.

Jak długo trwa PZU?

Cztery miesiące od dnia dokonanego obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego w Krajowym Rejestrze Zadłużonych. Jeżeli dłużnik nie złoży do sądu wniosku o zatwierdzenie układu w tym terminie, skutki obwieszczenia wygasają z mocy prawa.

Czy dłużnikowi przysługuje ochrona przeciwegzekucyjna w toku PZU?

W toku PZU dłużnik korzysta z ochrony przeciwegzekucyjnej od dnia dokonania obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego do dnia prawomocnego umorzenia postępowania w przedmiocie rozpoznania wniosku o zatwierdzenie układu albo zakończenia postępowania o zatwierdzenie układu. Zakres ochrony dłużnika jest analogiczny jak w postępowaniu sanacyjnym, albowiem obejmuje zakaz prowadzenia postępowań egzekucyjnych dotyczących zarówno wierzytelności objętych układem jak i nieobjętych układem. Co więcej, istnieje możliwość uchylenia zajęć dokonanych w postępowaniu egzekucyjnym lub zabezpieczającym przez sędziego-komisarza. Ustawodawca zatem usunął jedną z największych niedoskonałości UPR, często uniemożliwiającej przeprowadzenie skutecznej restrukturyzacji przedsiębiorstw.

Dłużnik będzie również chroniony przed wypowiedzeniem umów. Zakaz obejmuje tak jak dotychczas m.in. umowę najmu, dzierżawy  lokalu lub nieruchomości, w których prowadzone jest przedsiębiorstwo dłużnika, umowę kredytu, pożyczki, ubezpieczeń, licencji, a także zgodnie z zmianami wprowadzonymi Ustawą inne umowy o podstawowym znaczeniu dla prowadzenia przedsiębiorstwa dłużnika, których spis sporządza nadzorca układu. W konsekwencji o klasyfikacji umów, których stroną jest dłużnik do tej kategorii decyduje nadzorca układu.

Warto zwrócić uwagę na to, że:

Odmiennie niż w UPR, dłużnik może spełniać świadczenia z zobowiązań objętych układem w toku PZU.

Czy na objęcie układem potrzebna jest zgoda wierzyciela, któremu przysługuje wierzytelność zabezpieczona hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym, hipoteką morską lub przeniesieniem na wierzyciela własności rzeczy, wierzytelności lub innego prawa?

Ustawodawca zastosował rozwiązanie z UPR, gdzie do objęcia układem wierzyciela zabezpieczonego rzeczowo nie jest potrzebna jego zgoda. Wystarczy, aby dłużnik przedstawił wierzycielowi propozycje układowe przewidujące pełne zaspokojenie w terminie określonym w układzie, jego wierzytelności wraz z należnościami ubocznymi albo przewidujące zaspokojenie w stopniu nie niższym od tego, jakiego można się spodziewać w przypadku dochodzenia zaspokojenia z przedmiotu zabezpieczenia.

Podsumowanie

Nowelizacja PZU niewątpliwie wzmocniła pozycję nadzorcy układu, odbierając dłużnikowi prawo do samodzielnego decydowania o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego. Jednocześnie ustawodawca zapewnił pełną ochronę majątku dłużnika i żadnemu z wierzycieli również tym zabezpieczonym rzeczowo i uprzywilejowanym nie służy prawo do prowadzenia egzekucji z jakiegokolwiek składnika majątku dłużnika.